Extra raadsvergadering d.d. 16 mei 2013

De Raad beslist...
 
Mevr. de Rijke (KM) was afwezig (ziek) maar werd in de eerste schorsing opgehaald omwille van stemmingen. Het enige agendapunt was het bespreken van de aanbevelingen en conclusies van het rapport ‘Grenzeloos Gunnen’. Hierin pleit de door de provincie ingestelde commissie Jansen voor grootschalige herindeling; i.p.v. 23 naar 6 gemeenten. Samen met Hoogezand-Sappemeer, Slochteren, Veendam, Pekela en Menterwolde ‘de Compagnie’ gaan vormen. Tijdens een vijftal informatie-avonden mocht de bevolking haar mening geven. Dat was niet doorslaggevend. De burgemeester stelde samen met de gemeentesecretaris een voorstel op waarover de Raad moest beslissen; “Voorkeur heeft voortzetting en uitbreiding van de ambtelijke samenwerking met Hoogezand-Sappemeer en Slochteren (H-S/S) op basis van bestuurlijke zelfstandigheid. Haren zou (eventueel) mogen aansluiten. Veendam, Pekela en Oldambt niet mocht Menterwolde als (vrijwel) enige liever samenwerking i.p.v. herindeling willen. Menterwolde is tegen een gemeente met meer dan één stedelijke kern en ziet een gemeente met meer dan 100.000 inwoners ook niet zitten.
 
Alle fracties waren tegen uitsluiting van welke gemeente dan ook. De PvdA diende hier een amendement over in. Mevr. Boerma pleitte voor samenwerking. Dhr. Hesp (VVD) stelde dat zij voor herindeling zijn, maar met minder invloed van de provincie. Het is onmogelijk dat er geen twee stedelijke kernen in één gemeente mogen zijn. Er bestaat geen Menterwolmer, aldus dhr. Blaauw (KM), alle dorpen zijn nog apart. Waarom de gemeente dan niet splitsen? (Info-bijeenkomst Meeden wilden burgers aansluiten bij Veendam, in Zuidbroek bijv. bij Hoogezand) Als het toch moet dan maar liever herindelen, maar waarom wordt Haren erbij gehaald? Dhr. Lanting (GL) wil liefst z.s.m. herindelen, mede gelet op de natuur (“De aarde hebben wij te leen van onze kleinkinderen”), milieu en duurzaamheid en overheveling taken naar gemeente. Een gemeente van ca. 12000 inwoners is volgens hem in de toekomst te klein i.v.m. kwetsbaarheid en (toekomstige) taken. Mevr. Swierenga (SP) is wel voor voortzetting van de samenwerking met H-S/S maar zal overal tegen stemmen. Zij pleit ervoor om bij de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezingen (in maart 2014) de burgers om hun mening te vragen. De herindeling wordt min of meer opgedrongen door de financiën. Dhr. v. Bruggen (CU) vraagt zich af of de gemeenten onderling elkaar wel iets gunnen. Verdere uitbreiding leidt volgens hem tot ontdorping. Er komen wel hogere kosten, maar komt er ook hogere kwaliteit? Grote kernen zullen het meest profiteren. Waarom wel Haren?
 
Burg. van Zuijlen stelt dat alle 7 fracties andere argumentaties hebben en andere conclusies trekken. Dit maakt het moeilijk om te beslissen. Samenwerking wordt gezien als tussenstap naar herindeling. In oktober jl. werd al in het rapport ‘Menterwolde in perspectief, perspectiefvol Menterwolde’ gepleit voor behoud van zelfstandigheid door samenwerking. Menterwolde als stand-alone is echter geen optie. Veendam en H-S zijn voor herindeling, de beide andere gemeenten hebben hierover nog geen beslissing genomen. H-S/S zijn wel voor samen met Haren, dan vorm je een schil rond de stad. Grootschalige indeling lost volgens hem niet alles op en het is de vraag hoe het gaat als er meer grotere kernen zijn. Uitstel van decentralisatie is niet aan de orde (opm. dhr. Lanting). Er komt meer geld uit het Gemeentefonds, maar als er op zo grote schaal wordt samengewerkt is het de vraag of het wel goed gaat. Het voorstel is wel heel direct gesteld, maar dat betekent niet persé voor of tegen uitsluiting van andere gemeenten. De minister en niet de provincie gaat over de herindeling. Geen lappendekens; dus niet dit samen met die en dat met een ander. H-S/S en Menterwolde kunnen samen besluiten tot uitbreiding, maar niet afzonderlijk. De raad van H-S vroeg om te kijken naar toevoeging Oldambt en daarbij waren de burgemeesters van Menterwolde en Slochteren uitgenodigd. Ged. Staten nodigt zichzelf vaak uit. De raad besloot al eerder tot samenwerkig met H-S/S. Na dit pleidooi van de burgemeester volgde een schorsing van een uur. Wat volgde was een verhitte, soms felle discussie. Uiteindelijk lagen er een viertal amendementen op het oorspronkelijke voorstel;
 
1. P.v.d.A: “De gemeente geeft de voorkeur aan bestuurlijke zelfstandigheid, maar wil samenwerken daar waar wenselijk en mogelijk is. Hierbij worden geen gemeenten uitgesloten”, later aangepast door “wil” te vervangen door te “willen”.
 
2. GL: Voorkeur voor herindeling per eind 2018 of eerder met, in beginsel, de in het rapport van de cie. Jansen genoemde 4 andere gemeenten en eventueel ook de gemeente Haren. De in gang gezette samenwerking met H-S/S in de periode tot de herindeling te intensiveren en tegelijkertijd open te stellen voor andere gemeenten, in ieder geval Veendam, Pekela en Haren. Bij deze herindeling geen nabijgelegen gemeenten daarvan uit te sluiten. Op voorstel van dhr. Hesp wordt het: ... tegelijkertijd de mogelijkheid te onderzoeken tot openstellen... en in de laatste zin toe te voegen “op voorhand”. Dhr. Lanting stemde in met de toevoegingen. 
 
3. KM: - Voorkeur zelfstandigheid binnen samenwerkingsverbanden met andere gemeenten bijvoorbeeld Haren. Het uitsluiten van andere gemeenten vervalt. In een situatie waarin samenwerking uitmondt in herindeling, de voorkeur te geven aan een herindeling met H-S/S. - In die situatie een positieve grondhouding aan te nemen t.o.v. uitbreiding van dit verband met die gemeenten waarbij van samenwerking al sprake was. – Uit te spreken dat Menterwolde zijn bedenkingen heeft over samenvoeging van meerdere stedelijke kernen. – Uit te spreken dat Menterwolde in het kader van bestuurbaarheid, logische verbanden, geografische ligging en bevolkingsdichtheid opschaling los ziet van inwonertallen.
Na een schorsing van 20 minuten op verzoek van dhr. Wind (CDA) volgden stemmingen. Tijdens de schorsing werd vergeefs gepoogd om alle partijen op één lijn te krijgen.  Mevr. Swierenga legde een stemverklaring af, dat ze weliswaar overal tegen zou stemmen, maar dat dat niet betekende dat zij tegen de samenwerking met H-S/S was. Zowel dhr. Lanting als mevr. Boerma zouden een stemverklaring geven indien hun amendementen werden tegengestemd, maar beiden kozen toen voor het amendement van KM. De uitslagen waren: Amendement PvdA; 6 voor (PvdA, CU), 9 tegen (VVD, GL, KM, CDA, SP), dus verworpen.
 
Amendement GL: na aanvulling VVD: 5 voor (GL, VVD), 10 tegen (PvdA, CU, KM, CDA, SP), dus verworpen.
Amendement KM: 13 voor en 2 tegen (SP, CU), dus aangenomen. Het college trok haar voorstel in en stemde in met het aangenomen amendement. Burg. van Zuijlen zei onder de indruk te zijn van het oordeel van de Raad. Om 23.20 uur volgde sluiting. Deze avond was er geen vragenuur. 
Op 30 mei a.s. is de ‘gewone’ raadsvergadering.